Những lưu ý khi uốn cành, tạo dáng, tạo thế cho cây cảnh

Uốn cành, tạo dáng, tạo thế cho cây cảnh là những kỹ thuật không thể thiếu đối với một người chơi cây cảnh. Tùy thuộc vào từng loại cây khác nhau mà ta có thể thực hiện kỹ thuật uốn cành cho cây cảnh.

Cây cảnh dù có xanh tốt  tới đâu nhưng nếu như không cắt tỉa, đặc biệt là không chú ý tới việc uốn cành tạo dáng, cây cảnh bonsai thì sẽ phát triển không đẹp, không có giá trị về nghệ thuật. Chính vì vậy, những người chơi cây cảnh thường rất chú tâm tới khâu này.

Cây xanh Nam Điền xin chia sẻ một số lưu ý trong kỹ thuật uốn cành cho cây cảnh:

Lưu ý trước khi uốn cành, tạo dáng

Tỉa cành tạo dáng cho bonsai
Trước khi tiến hành uốn cây cảnh, cần phải tỉa bớt lá, cắt bỏ những cành quá sát nhau gây khó khăn trong việc tạo dáng cho cây cảnh. Trong cấu trúc bonsai, nên tránh những cành phát triển song song, tỏa đều, gối  lên nhau, uốn về phía sau, trước chéo, đối xứng và cành rũ. Nên tiến hành loại bỏ vì chúng sẽ làm mất vẻ thẩm mỹ của tổng thể cảnh quan.

Lưu ý khi tạo thế cho cây cảnh

Ngoài những chú ý về kỹ thuật trồng cây, người chơi bonsai cần phải chú ý tới việc uốn cành nghệ thuật

Lưu ý tới thời điểm uốn cành

Thời gian thích hợp nhất cho việc uốn cành bonsai thường là vào dịp cuối hè hoặc là đầu tháng 8. Thời gian giữa hè là thời gian cây bắt đầu phát triển mạnh và cho ra đời những chồi non và lá mới rất thích hợp cho việc uốn cành. Những cây bonsai có nhựa nhiều như  cây thông thì thời điểm thích hợp nhất trong việc uốn cành cây chính là vào thời điểm cuối hè.

Đối với những loài cây cảnh có nhựa, có quả hình nón như là cây thông hay là cây gỗ vân sam, thời điểm thích hợp nhất để uốn cây chính là vào cuối hè, khi mà lượng nhựa lưu thông đã giảm đi. Còn đối với những loài cây xanh sớm rụng lá, có khả năng sẽ chảy ra nhựa nhiều, thì bạn không nên tiến hành uốn vào đầu hay giữa mùa xuân trước khi cây rụng lá và mọc chồi non.

Lưu ý khi chọn dây uốn cành

Bạn có thể mua dây cuốn cây cảnh tại cửa hàng sắt, cửa hàng dụng cụ cây cảnh hoặc lấy các loại dây đồng tái sử dụng từ động cơ là rẻ nhất. Thường có sẵn các loại dây đồng và dây kẽm. Dây chì thường dễ làm hơn và có thể tái sử dụng. Bên cạnh đó còn có loại dây có quấn vải vòng quanh, ưu điểm là giúp bảo vệ cây, tránh ánh sáng mặt trời làm nóng dây dẫn tới bỏng cây, tuy nhiên nhược điểm là dễ gây nấm mốc ở những vùng mưa nhiều.

Lưu ý, không nên lựa chọn dùng dây sắt vì sẽ dễ bị gỉ sét, đối với một số loại cây lá kim, dây sắt sẽ gây ra phản ứng với nhựa cây, gây độc, làm chết cây.

 

Lưu ý trong phương pháp uốn cành

Để đạt hiệu quả cao nhất người chơi  cây cảnh thường lấy dây kẽm để uốn cành cây bonsai. Khi uốn cành cần phải cắt tỉa bớt lá hoặc những cành quá sát vào nhau gây khó khăn cho việc tạo dáng cây bonsai. Tiến hành Uốn thân trước rồi sau đó đến cành chính, tiếp theo đó là uốn những cành quanh thân cây bonsai tính từ gốc lên đến ngọn cây. Tiến hành Uốn cành lớn trước rồi cành nhỏ sau. Để tạo nên dáng cây bonsai, quấn dây kẽm theo những hình dáng đã được định hình từ trước, cắm một đầu dây kẽm vào mâm tạo điểm cố định.

Lưu ý các bước trong kỹ thuật trồng cây và uốn sửa cây cảnh bonsai

Khi  tiến hành quấn dây kẽm, không nên quấn chặt hay lỏng quá và đường quấn chéo phải hình thành những góc 45 độ với trục thẳng đứng của thân cây bonsai. Sau khi quấn xong ta uốn cành bằng cách xoắn thật nhẹ nhàng theo hướng dây kẽm để dây kẽm luôn được giữ chặt vào vỏ cây. Thời gian thích hợp để tháo dây kẽm đối với những cây bonsai sớm rụng lá thường là 3 đến 4 tháng. Riêng đối với những cây gỗ lớn thường là 1 năm. Và có thể uốn cành lại lần hai nếu cây trở lại hình dáng ban đầu.

Cách uốn những nhánh cây lớn hoặc dễ gãy

Cần xác định độ chịu đựng được của cành cây vì không kể về đặc điểm mềm dẻo khác nhau của từng loại cây thì bất cứ cây nào cũng vậy, mỗi cành cây đều có một độ cong nhất định tùy vào vị trí và hướng của nó mọc trên thân cây. Nó sẽ không chịu được sức bẻ ngược lại. Đối với những cành này, nếu cố sức uốn thì cần phải làm thật chậm, hoặc nếu cảm thấy không đủ kiên nhẫn thì nên nghĩ đến một phương án khác để xử lý nó chứ tuyệt đối không được vội vàng mà “sôi hỏng bỏng không”.

Mỗi loại cây có độ mềm dẻo khác nhau, do đó tùy vào loại cây mà bạn chọn cách thức nhất định để uốn và xác định mức độ tác động.

Để tạo dáng già nua cho cây, gọt bỏ vỏ một số cành rồi rắc hỗn hợp vôi – lưu huỳnh vào chỗ gọt để chúng đổi sang màu trắng. Trong thiên nhiên, rễ của cây già thường lộ trên đất, bò ngoằn ngoèo. Để tái tạo cảnh kỳ dị đó, rút rễ cây thật nhẹ nhàng hàng năm khi ta trồng lại cây vào mâm hay chậu khác, cây sẽ dần dần phô bày rễ trên mặt đất. Ta uốn rễ vào thời gian còn ít tuổi cũng bằng cách cuốn dây kẽm sẽ mục trong đất, nhưng những rễ ngoằn ngoèo sẽ giữ nguyên hình dáng.

Theo kinh nghiệm và kiến thức về các loại cây của bạn mà bạn biết rằng mỗi loại cây có độ mềm dẻo khác nhau, do đó tùy vào loại cây mà bạn chọn cách thức nhất định để uốn và xác định mức độ tác động. Nếu bạn vẫn còn băn khoăn không biết độ uốn của cành cây như thế nào thì trước tiên hãy uốn ở một mức độ nào đó đã, rồi để cho cây quen dần, ít hôm sau bạn lại uốn tiếp.

Tháo dây

Tháo dây khi dây đã ăn hơn 1/3 đường kính vào vỏ cây. Đây là lúc thích hợp nhất vì cành đã tương đối định hình. Tháo dây quá muộn sẽ để lại những vết hằn sâu khó khắc phục. Khi gỡ dây, gỡ từ ngọn trở về gốc, ngược lại với quá trình quấn.