Cây Phượng Tím

Tên gọi

Cây Phượng tím (danh pháp hai phần: Jacaranda mimosifolia, đồng nghĩa: Jacaranda acutifolia),còn có tên khác là J. mimosifolia ( giống lá trinh nữ ) hay J. ovalifolia ( lá hình trứng ) thuộc họ Chùm ớt (Bignoniaceae) bao gồm các loài chùm ớt, núc nác, đào tiên…
Trước đây, thành phố Đà Lạt chỉ có 4 cây phượng tím gồm 2 cây ở công viên thành phố, 1 cây ở bờ hồ Xuân Hương và một cây ở đường Nguyễn Thị Minh Khai nhưng từ khi biết đây là loại cây quý nhiều nghệ nhân đã tìm cách nhân giống và ươm trồng loại cây này để làm phong phú thêm thế giới hoa ở Đà Lạt. Và giờ đây cây phượng tím đã có mặt ở rất nhiều thành phố khác như : Hà Nội, Hồ Chí Minh , … Phượng tím là một loài cây gỗ lớn (cao 10–15 m), tán lá tỏa rộng (7–10 m) nhưng cành lá thưa, lá phức bao gồm hai lần lá kép, nên khi không có hoa cây trông tương tự phượng vĩ, nhưng vào mùa nở hoa thì trổ nhiều hoa hơn. Hoa hình ống dài 4–5 cm, từng chùm màu tím, hình chuông, cánh hoa mềm mại, dễ bị dập nát, không hề giống hoa phượng. Mùa hoa nở kéo dài khá lâu, có thể đến 4–6 tháng
Trong tiếng địa phương, Jaracanda có nghĩa là “hương thơm”. Phượng tím có xuất xứ từ các nước Nam Mỹ, mọc nhiều ở Brazil và Argentina. Nó đã được ông Lương Văn Sáu, người từng học tại trường Canh Nông Versailles, Pháp, cất công mang về trồng tại Đà Lạt.  Thành phố nổi tiếng nhất với phượng tím ở Nam Phi là Pretoria, còn được gọi là “thành phố Jaracanda, nơi hoa nở rộ rực rỡ khắp mọi nơi, từ phố phường tới các công viên, vườn hoa…
Thời gian từ nụ hoa nở đến khi tàn rụng kéo dài 3-5 ngày , các hoa chùy ở đầu cành lại tiếp tục nở ra nên cây có hoa nở thường xuyên trong vòng 4-5 tháng . Do hạt rất nhỏ nên việc gieo hạt cần có người chuyên môn và rất cẩn thận . Cây con cũng cần chăm sóc đặc biệt để tránh một bệnh do kí sinh . Sau 6 tháng cây con khỏe mạnh , việc trồng trọt trở nên dễ dàng . - Nhiệt độ : yêu cầu nhiệt độ ban đêm từ 16 – 18°C, khi cây lớn có thể phát triển 27 -30 °C , trong giai đoạn nghỉ đông cần có nhiệt độ thấp để cây tích lũy dưỡng liệu cho mùa xuân đến , nở hoa kết quả . Tuy nhiên đây chỉ là kết quả thử nghiệm ở Nam bán cầu , ở nước ta có lẽ có thể có những sai khác
-   Hình: Trồng cây phượng tím tại trường THPT Lương Thế Vinh cơ sở 2- HN
Lập địa : nên trồng ở nơi không khí thoáng sạch, mát mẻ và có ánh sang tốt
- Loại đất : cây không kén đất, kể cả đất kiềm , chua hoặc đất sỏi sạn
- Ánh sáng : giai đoạn cây con trong vườn ươm cần 1/3 đến ½ lượng ánh sáng , khi đã ra đất trồng cần nhiều ánh sáng để tạo mầm hoa
- Chế độ nước tưới : không quan yếu, cây chịu được đất khô hạn nhưng khi trồng làm cảnh cần bón phân chuồng đầu mùa mưa . Cây trồng 1 năm, cao từ 2-4m , đến năm sau đã có khả năng cho hoa . Nếu trồng ven đường, mật độ thích hợp từ 3,5 – 4,5m / cây sẽ cho hoa sớm , trồng thưa hay đơn độc thì hoa hơi muộn
Giống phượng tím được xem là cây trang trí nội thị quý hiếm . Ngoài ra có thể dùng loại cây này che bóng tầng giữa cho chè , cà phê hoặc trồng làm cây cảnh cổ thụ ( bonsai )